Grant Thornton Φοροδοξίες, 28.07.2019

Φοροδοξίες, 28.07.2019

28 Ιουλ 2019

Γνωρίζετε ότι:

• Επαναρρυθμίζεται το ποινικό αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς τους φορείς του Δημοσίου. Συγκεκριμένα, ρητά ορίζεται πια ότι τα χρέη που προέρχονται από το φορολογικό αδίκημα της φοροδιαφυγής του άρθρου 66 του ν. 4174/2013 (ΚΦΔ) θα τιμωρούνται αποκλειστικά με βάση την παραπάνω διάταξη και δεν θα τιμωρούνται παράλληλα και βάσει του αδικήματος της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο (άρθρο 25 του ν. 1882/1990), όπως συνέβαινε μέχρι τώρα. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, με τον τρόπο αυτό θεραπεύεται το άτοπο της διπλής ποινικοποίησης φορολογικών παραβάσεων, όπως ήταν μέχρι τώρα η περίπτωση των χρεών που προέρχονταν από φοροδιαφυγή.
• Υποχρέωση υποβολής των οικονομικών στοιχείων τους στην Τράπεζα της Ελλάδος εντός του Νοεμβρίου 2019, έχουν οι επιχειρήσεις (με την μορφή της ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ και ετερόρρυθμης κατά μετοχές εταιρείας). Ειδικά η πρώτη υποβολή οικονομικών στοιχείων θα αφορά στις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις των χρήσεων 2016, 2017 και 2018. Σύμφωνα με την σχετική Πράξη (υπ’ αριθμ. 2682/2019 Πράξη Διοικητή της ΤτΕ), η παραπάνω υποχρέωση απορρέει μεταξύ άλλων από την ανάγκη εξειδικευμένης στατιστικής πληροφόρησης της Τράπεζας της Ελλάδας, όσον αφορά στα χρηματοοικονομικά στοιχεία των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, με στόχο την διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ευρωζώνης. Βέβαια είναι σαφές ότι  τέτοιες «βαριές» υποχρεώσεις είναι το λιγότερο δυσανάλογες με τον παραπάνω επιδιωκόμενο σκοπό. Μάλιστα, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την παραπάνω υποχρέωση η Τράπεζα μπορεί να επιβάλλει στην κάθε εταιρεία, πρόστιμο κατά προσέγγιση ύψους 300.000 Ευρώ και 600.000 Ευρώ αντιστοίχως (το τελευταίο σε περίπτωση υποτροπής) υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, σύμφωνα με τα γενικότερα οριζόμενα στο Καταστατικό της. Σε τελική ανάλυση, αναμένεται ότι η κυοφορούμενη ψηφιακή διασύνδεση των δημοσίων φορέων, θα απαλλάξει τουλάχιστον τις επιχειρήσεις από την πολλαπλή αποστολή στις Αρχές (πχ ΓΕΜΗ, Τράπεζα της Ελλάδος) των ίδιων ακριβώς πληροφοριών.
• Ο οφειλόμενος φόρος μεταβίβασης ακινήτου (Φ.Μ.Α) μειώνεται στο 1/4 κατά την αυτούσια απόδοση ακινήτου στα μέλη της ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης ή εταιρείας περιορισμένης ευθύνης κατά την διάρκεια εκκαθάρισης της. Επομένως, ο συντελεστής του Φ.Μ.Α ανέρχεται σε  0,75% (αντί του 3%) επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου, δηλαδή επί του μεγαλύτερου ποσού μεταξύ της αντικειμενικής αξίας και του τυχόν διαφορετικού συμφωνηθέντος τιμήματος στη συμβολαιογραφική πράξη μεταβίβασης.
• Ωστόσο, στις ανώνυμες εταιρείες, όπου η δυνατότητα αυτούσιας απόδοσης ακινήτων στους μετόχους κατά την εκκαθάριση εισήχθη πρόσφατα (ν. 4548/2018), οι φορολογικές διατάξεις δεν έχουν ακολουθήσει την εξέλιξη αυτή. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση των ανωνύμων εταιρειών  οφείλεται Φ.Μ.Α 3% καθώς για τη νέα αυτή δυνατότητα αυτούσιας απόδοσης, δεν έχει προβλεφθεί ο παραπάνω μειωμένος συντελεστής (0,75%), όπως έχει συμβεί για τις μορφές εταιρειών όπου η δυνατότητα αυτή υπήρχε ήδη προ ετών. Είναι προφανές ότι εάν δεν ισχύσει ο παραπάνω μειωμένος συντελεστής Φ.Μ.Α και στις ανώνυμες εταιρείες, η αυτούσια απόδοση ακινήτων στους μετόχους από το προϊόν της εκκαθάρισης θα κρίνεται μάλλον ασύμφορη.
• Δεν περιέρχονται στο Δημόσιο τα ανείσπρακτα μερίσματα, εφόσον οι δικαιούχοι τους εξατομικεύονται στα λογιστικά βιβλία της εταιρείας εντός πενταετίας από την έγκριση του ισολογισμού και τη λήψη απόφασης για τη διανομή.  Ειδικότερα, μέχρι πρόσφατα, τα μερίσματα που δεν εισπράττονταν από τους δικαιούχους μέσα σε πέντε έτη, μπορούσαν να περιέλθουν στο Δημόσιο. Ωστόσο, διευκρινίζεται πια, ότι κάτι τέτοιο δεν πρέπει να συμβαίνει εφόσον πραγματοποιείται λογιστική καταχώρηση των μερισμάτων, εντός της παραπάνω προθεσμίας, στους ιδιαίτερους λογαριασμούς υποχρεώσεων των λογιστικών βιβλίων που τηρούνται διακριτά για καθένα από τους δικαιούχους. Με τον τρόπο αυτό, οι δικαιούχοι των μερισμάτων δε χάνουν το δικαίωμα είσπραξης και τα εν λόγω ποσά δεν περιέρχονται στο Δημόσιο. Δίνεται, επομένως, τέλος στον προβληματισμό που υπήρχε μέχρι σήμερα σχετικά με το αν η παραπάνω εξατομίκευση των δικαιούχων ήταν απαραίτητη ή εάν, αντίθετα, αρκούσε η γενική – χωρίς ειδική αναφορά των δικαιούχων - καταχώρηση των προς διανομή ποσών στις υποχρεώσεις της εταιρείας (ΑΑΔΕ Ε 2128/2019).  
• Οι μειωμένοι, κατά 50%, συντελεστές ειδικού φόρου κατανάλωσης στο τσίπουρο και την τσικουδιά, κρίθηκαν παράνομοι με πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφυγε κατά της Ελλάδας ενώπιον του ΔΕΕ, επισημαίνοντας ότι η επιβολή μειωμένου συντελεστή στο τσίπουρο και την τσικουδιά που παράγονται από τους συστηματικούς αποσταγματοποιούς, έρχεται σε αντίθεση με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και αυτό διότι, η ρύθμιση αυτή αποτελεί μη επιτρεπτή παρέκκλιση από τον εθνικό κανονικό συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης ενώ παράλληλα θέτει σε δυσμενέστερη μεταχείριση εισαγόμενα ανταγωνιστικά προϊόντα όπως το ουίσκι, το τζιν και η βότκα, τα οποία υπόκεινται στον κανονικό συντελεστή. Το Δικαστήριο έκανε δεκτό ότι, πράγματι, η υπαγωγή του  τσίπουρου και της τσικουδιάς σε μειωμένο φορολογικό συντελεστή είναι μη επιτρεπτή και μη σύμφωνη με τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ για τον ειδικό φόρο κατανάλωσης καθώς η ευνοϊκή αυτή μεταχείριση προβλέπεται αποκλειστικά για το «αρωματισμένο αλκοολούχο ποτό με άνισο», δηλαδή το ούζο. Επομένως, η Ελλάδα δε μπορεί, σύμφωνα με το Δικαστήριο, να επεκτείνει την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή και στο τσίπουρο και την τσικουδιά.