Προοδευτική Δημοκρατική Συνεργασία Οικονομολόγων 10 Προτάσεις για τον Ελληνικό Τουρισμό

Φωτογραφία: ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

Προοδευτική Δημοκρατική
Συνεργασία Οικονομολόγων

11 Μαΐου 2020

Δελτίο Τύπου

10 Προτάσεις για τον Ελληνικό Τουρισμό

Ο τομέας του Τουρισμού στην Ελλάδα είναι ένας από τους σημαντικότερους τομείς (εάν όχι ο σημαντικότερος) της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και του ΣΕΤΕ για το 2018, η συνολική συμμετοχή του ελληνικού τουρισμού στο ΑΕΠ έφτασε στο 30,9% (πάνω από 57 δις ευρώ), ενώ περίπου 988.000 άτομα (25,9% συνολικής απασχόλησης) απασχολούνται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται άμεσα ή έμμεσα στον τουρισμό. Οι αφίξεις μη κατοίκων ξεπερνούν τα 30 εκατομμύρια (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι αφίξεις από κρουαζιέρα) και τα συνολικά έσοδα του κράτους από τον εισερχόμενο τουρισμού ξεπερνούν τα 15,5 δις ευρώ.

Από τα παραπάνω στοιχεία γίνεται απολύτως κατανοητό ότι ο Τουρισμός στην Ελλάδα αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας και η ανοδική ή καθοδική του πορεία παρασέρνει ολόκληρη την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Η πανδημία του covid-19 έχει ήδη επιφέρει μεγάλο αντίκτυπο στον ελληνικό τουρισμό, ενώ οι δυσμενείς επιπτώσεις αναμένεται να είναι ακόμα μεγαλύτερες, καθώς η τουριστική περίοδος του καλοκαιριού του 2020 είναι καταδικασμένη. Αξίζει να σημειωθεί πως παρά τους διεθνείς επαίνους για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της εξάπλωσης του κορονοϊού στην Ελλάδα, με την έγκαιρη επιβολή μέτρων περιορισμού και αναστολής λειτουργίας, οι προβλέψεις του ΔΝΤ, αλλά και άλλων διεθνών οργανισμών, όπως ο ΟΟΣΑ, που σε έρευνα που προηγήθηκε της έκθεσης του ταμείου, έκανε αναφορά και για ζημία στο τζίρο της ελληνικής οικονομίας έως και 35% του ΑΕΠ, γεγονός που οφείλεται στην ιδιαίτερα μεγάλη συμβολή του τουρισμού και των συναφών κλάδων, της εστίασης, των μεταφορών, κλπ στη συνολική οικονομική δραστηριότητα και στη διαμόρφωση του Ελληνικού ΑΕΠ.

Οι περισσότερες χώρες στον κόσμο έχουν προχωρήσει σε κλείσιμο αεροδρομίων και απαγόρευση μετακινήσεων εκτός των συνόρων τους. Ακόμη κι αν στο επόμενο διάστημα επιτραπεί η μετακίνηση πολιτών σε άλλες χώρες, οι πολίτες δείχνουν να είναι αρνητικοί για το 2020 να κάνουν ταξίδια και διακοπές, για 2 κυρίως λόγους:

1. Ο φόβος της διασποράς και της μετάδοσης του covid-19, καθώς είναι απίθανο να έχει βρεθεί κάποιο εμβόλιο αντιμετώπισης της πανδημίας στο προσεχές μέλλον, οδηγεί πολλούς ανθρώπους να μην επιθυμούν να πραγματοποιήσουν διακοπές και να παραμείνουν ασφαλείς στον τόπο διαμονής τους.

2. Το οικογενειακό τους εισόδημα έχει μειωθεί και θα συνεχίσει να μειώνεται κι άλλο, από τα μέτρα για την αντιμετώπιση της διασποράς του covid-19 (κλειστές επιχειρήσεις, μειώσεις μισθών, χαμένες θέσεις εργασίας, μείωση κύκλου εργασιών επιχειρήσεων, κ.α.).

Παρακολουθώντας τις θέσεις της Κυβέρνησης για την επόμενη μέρα στον Ελληνικό Τουρισμό διαπιστώνουμε ότι δεν διαθέτει την απαραίτητη επιστημονική ομάδα διαχείρισης της τουριστικής κρίσης.

Ο Υπουργός Τουρισμού κος Θεοχάρης δήλωσε ότι: «ο εσωτερικός τουρισμός, μπορεί να δώσει μία διέξοδο, σε αυτή τη δύσκολη χρονιά και να στηρίξει τα ελληνικά ξενοδοχεία». Γνωρίζει ο κ. Υπουργός πως ο εσωτερικός τουρισμός για τις 4 μεγάλες τουριστικές Περιφέρειες της Ελλάδας αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 10% των συνολικών αφίξεων στην Ελλάδα την καλοκαιρινή περίοδο; Μάλλον θεωρεί ότι οι Έλληνες έχουν την οικονομική δυνατότητα να ξοδέψουν πάνω από 30 δις ευρώ που είναι απαραίτητα για τη βιωσιμότητα των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων, ειδικά μετά από μια δεκαετή οικονομική κρίση όπου οι Έλληνες έχουν απολέσει το 50% των αποταμιεύσεών τους. Η δήλωση αυτή καταδεικνύει την προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίζει η ελληνική κυβέρνηση την μεγάλη οικονομική κρίση που είναι μπροστά μας.

Ανήκει τουλάχιστον στην σφαίρα της ουτοπίας η σκέψη ότι θα υπάρχει για φέτος και για την περίοδο Ιουλίου – Οκτωβρίου ικανοποιητική τουριστική περίοδος. Και αυτό για βασικούς και ευνόητους λόγους:

Α. Ως προς τις ευρωπαϊκές χώρες

1. Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη αποφασίσει το κλείσιμο των συνόρων τους για το 2020 (Ιταλία, Ισπανία).

2. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα περιορίσουν αισθητά την μετακίνηση των πολιτών τους για διακοπές στο εξωτερικό (Γερμανία, Αγγλία).

3. Η Ευρώπη μπήκε ήδη σε βαθύ υφεσιακό κλίμα, οι δε χώρες της ΟΝΕ θα έχουν ακόμη μεγαλύτερη υφεσιακή κρίση, την μεγαλύτερη από το τέλος του 2ου παγκοσμίου πολέμου και λόγω Ευρώ – Γερμανίας, αλλά και λόγω της εγγενούς ανομοιογένειας των οικονομιών τους (δηλώσεις Λαγκάρντ – διοικητή ΕΚΤ για διψήφιο ποσοστό ύφεσης στην ευρωζώνη).

Β. Ως προς την Ελλάδα.

Εκτός των παραπάνω λόγων (που επηρεάζουν εξίσου και ακόμη περισσότερο την χώρα) και ιδιαίτερα του 3ου, σε συνδυασμό με την ήδη υφιστάμενη μνημονιακή της εξάρτηση, οι επιπτώσεις θα είναι ακόμη μεγαλύτερες και αυτό γιατί,

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Είναι γεγονός ότι η χώρα μας τα τελευταία χρόνια είχε εντελώς λάθος πορεία στην χάραξη εθνικής πολιτικής στον τουριστικό τομέα. Και αυτό εστιάζεται στα κάτωθι:

Μπορεί αυτή η κατάσταση να αναστραφεί; ΝΑΙ. Αρκεί με αφετηρία το 2020, που θα είναι μια χαμένη τουριστική χρονιά και γενικότερα μια βαθύτατα υφεσιακή περίοδος για όλη την Ευρώπη, να τεθούν οι βάσεις για τις απαραίτητες αναπροσαρμογές της παραγωγικής δομής της χώρας. Πιο συγκεκριμένα:

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ – ΠΟΡΟΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ

Θα τεθεί το πλέον βασανιστικό ερώτημα των πόρων που απαιτούνται για όλα τα παραπάνω.

Η απάντηση εύκολη, αν υπάρχει συνολική πολιτική βούληση στην κατεύθυνση της εξυπηρέτησης των εθνικών συμφερόντων και όχι της υποτέλειας στους μέχρι σήμερα «προστάτες» (των πολιτικών … όχι των λαών).

Το σύνολο της Ευρώπης έχει μπει ήδη σε βαθύ υφεσιακό κλίμα, το οποίο θα κρατήσει τουλάχιστον και τον επόμενο χρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι και οι διαθέσιμοι καταναλωτικοί πόροι για τουρισμό και επιβίωση θα μειωθούν σε άλλες χώρες περισσότερο και σε άλλες λιγότερο.

Γενικότερα, προβλέπεται να υπάρξει μείωση του μέσου κατά κεφαλήν εισοδήματος των Ευρωπαίων πολιτών. Στο οικονομικό καθεστώς της ΕΕ που ζούμε, μόνον η Γερμανία από τις χώρες τις ΟΝΕ και οι σκανδιναβικές (εκτός ΟΝΕ) χώρες της ΕΕ έχουν τις βάσεις να αντέξουν οικονομικά, για ευνόητους λόγους.

Με τις πολιτικές της ΕΕ που επιβλήθηκαν και περιόρισαν την πρωτογενή παραγωγή των ευρωπαϊκών χωρών του νότου, υπέρ της αντίστοιχης παραγωγής που έχουν ή εκμεταλλεύονται εμπορικά οι χώρες του ευρωπαϊκού βορά, έγινε μια πρωτοφανής μεταφορά – υποκλοπή πόρων προς τις βόρειες χώρες της ΕΕ και ειδικότερα στην Γερμανία.

Στην δε κρίση αυτή, η Γερμανία έχοντας μόνο το 9% περίπου του ΑΕΠ της εξαρτώμενο από τον τουρισμό και με δεδομένο ότι το τουριστικό κύμα από την Γερμανία λόγω των κοροναϊκών συνθηκών θα είναι μικρό, σε αντίθεση με τον εσωτερικό τουρισμό της που θα το απορροφήσει, εκ του λόγου αυτού θα εξοικονομήσει τους απαραίτητους πόρους για να συντηρήσει καλύτερα και την εγχώρια κατανάλωση της, αλλά και την μεγάλη ύφεση που ήδη αντιμετωπίζει στον βιομηχανικό της κλάδο.

Μην ξεχνάμε ότι στα χρόνια της ΟΝΕ η Γερμανία, είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που είχε και εμπορικά πλεονάσματα και πολύ πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια χωρίς μάλιστα να πληρώσει τίποτε, ενώ θα έπρεπε βάσει των συνθηκών της ΟΝΕ.

Και τώρα προσπαθεί ξανά να εγκλωβίσει τους πάντες με δάνεια, που θα δεσμεύουν εσαεί τους ευρωπαϊκούς λαούς ουσιαστικά υπό της.

Αλλά ας μην αναλύσουμε εδώ τον ρόλο του Ευρώ και της Γερμανίας.

Στο δια ταύτα λοιπόν:

Σύμφωνα με εκτιμήσεις η τρέχουσα τουριστική περίοδος μπορεί να ξεκινήσει από αρχές Ιουλίου με τη βασική προϋπόθεση ότι η διακίνηση και η εξυπηρέτηση των τουριστών θα είναι απόλυτα ασφαλής, για αυτό προτείνουμε:

1) Η τουριστική κρίση θα πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσα από ένα κοινό ολοκληρωμένο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Είναι προς τη σωστή κατεύθυνση η δήλωση του Επιτρόπου, αρμόδιου για την εσωτερική αγορά, ότι ο τουρισμός θα πρέπει να είναι ο πρώτος και βασικότερος τομέας που θα στηριχθεί από το νέο «Ευρωπαϊκό Σχέδιο Μάρσαλ» για την αναθέρμανση της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Μόνο μέσα από μια Κοινή Ευρωπαϊκή Πολιτική και Στρατηγική και την Αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την χρηματοδότηση των επιχειρήσεων του κλάδου του Τουρισμού και των Μεταφορών θα επιτευχτεί ο στόχος της συγκράτησης της πτώσης της τουριστικής δραστηριότητας και της επιβίωση των επιχειρήσεων και των εργαζομένων τους. Αξιοποίηση όλων των ευρωπαϊκών εργαλείων και μηχανισμών μέσω των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του Ευρωπαϊκού Προγράμματος SURE.

2) Οι χώρες υποδοχής της Ε.Ε. όπως είναι η Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Κύπρος, Κροατία και Μάλτα, να διαμορφώσουν μια ενιαία στρατηγική και να διεκδικήσουν την χρηματοδότηση και ενίσχυση των τουριστικών επιχειρήσεων και των αερομεταφορών, την έκδοση ενιαίων πρωτοκόλλων, το δυνατό συντομότερο, διακίνησης και εξυπηρέτησης των τουριστών στις χώρες υποδοχής, την εγγύηση για τη αποφυγή εκβιασμών των Τour Operators προς τις τουριστικές επιχειρήσεις.

Οι Τour Operators ζητούν εκβιαστικά εκπτώσεις πάνω από 50% από τα ξενοδοχεία μας για την τρέχουσα τουριστική περίοδο, με δυνατότητα εξόφλησης των λογαριασμών σε βάθος 60 ημερών.

Και το σημαντικότερο είναι ότι οι τουριστικοί πράκτορες ζητούν να μην υπάρχει καμία ασφαλιστική κάλυψη των ταξιδιωτών ως προς την ασθένεια του κορονοϊού.

3) Η δημιουργία ενός σχεδίου της Ε.Ε με γνώμονα την κοινοτική ασφάλεια και την κοινοτική αλληλεγγύη, ώστε οι ευρωπαίοι πολίτες να ταξιδέψουν με ασφάλεια για το 2020 ΕΝΤΟΣ των συνόρων της Ε.Ε.

Για να είναι η χώρα μας ασφαλής τουριστικός προορισμός θα πρέπει να καταλήξουμε το ταχύτερο -μια και η Ευρώπη ακόμη καθυστερεί -σε ένα Εθνικό Υγειονομικό Πρωτόκολλο που θα αφορά την λειτουργία όλων των τουριστικών επιχειρήσεων.

Ένα «Υγειονομικό Διαβατήριο», ώστε κάθε Ευρωπαίος πολίτης που θέλει να ταξιδέψει να έχει περάσει πρώτα από τον έλεγχο ενός αξιόπιστου τεστ για την ανίχνευση του κορωνοϊού, διαδικασία η οποία θα εκτελείται στην χώρα εκκίνησης.

4) Η πολιτική κινήτρων από την Ε.Ε. ανά τακτά χρονικά διαστήματα για την ενίσχυση της πρόθεσης των υποψήφιων τουριστών να ταξιδέψουν από την Βόρεια και την Κεντρική Ευρώπη στην Νότια Ευρώπη.

Για την επίτευξη αυτού του στόχου και την εξάλειψη της διστακτικότηταςτων κάτοικοι χωρών της Ε.Ε. στο να ταξιδέψουν λόγω της πανδημίας, να δοθούν οικονομικά ή φορολογικά κίνητρα ή τουριστικά κουπόνια για να αποκτήσουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν και να κάνουν διακοπές.

Η Ε.Ε. θα πρέπει να αναλάβει την έκδοση voucher διακοπών, που θα μοιραστούν στους ευρωπαίους πολίτες για να πραγματοποιήσουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές, καθώς πλέον η έλλειψη ρευστότητας, λόγω απώλειας εισοδήματος, και η αβεβαιότητα από την συνέχιση της εξάπλωση του κορονοϊού, αποθαρρύνουν τον μέσο ευρωπαίο πολίτη από το να κάνει διακοπές εκτός της χώρας διαμονής του.

Τα voucher αυτά θα μπορούν να τα εξαργυρώσουν μέχρι το τέλος του χρόνου σε ταξιδιωτικά γραφεία για ακτοπλοϊκά , αεροπορικά εισιτήρια και για διαμονή σε ξενοδοχεία.

5) Η εντόπιση όσων ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, για τους οποίους να μην επιτρέπεται η έξοδος από τη χώρα διαμονής τους.

Θα πρέπει άμεσα να ξεκινήσει η διαδικασία τεστ μέσω της ανασυγκρότησης των πρωτοβάθμιων μονάδων υγείας ή κινητών μονάδων. Αυτό δεν αφορά σαφώς, μόνο τον κλάδο του τουρισμού, αλλά τον ευρύτερο πληθυσμό (δειγματοληπτικά προφανώς).

Δεδομένου όμως ότι επιχειρήσεις όπως εμπορικά, κομμωτήρια κέντρα αισθητικής και εν συνεχεία εστίαση, τουρισμός κ.α. θα ανοίγουν σταδιακά θα πρέπει να διασφαλιστεί πως οι επαγγελματίες και οι εργαζόμενοι τους θα είναι πιστοποιημένα υγιείς για να προστατευτεί αποτελεσματικότερα και η υγεία των πελατών κατ’ επέκταση η προστασία ευπαθών κοινωνικών ομάδων, οι οποίοι θα πρέπει να προστατευθούν.

6) Η ενίσχυση των απαραίτητων μέτρων ασφαλείας για τα Νοσοκομεία των τουριστικών περιοχών μεγάλης τουριστικής πυκνότητας για την άμεση διαχείριση τυχόν κρουσμάτων από τον εισερχόμενο τουρισμό. Να στηρίξουμε τις υποδομές υγείας στις τουριστικές περιοχές και να προχωρήσουν επαναλαμβανόμενοι έλεγχοι (τεστ) πριν το άνοιγμα και κατά την λειτουργία των μονάδων. Πέρα από την τήρηση ενός Υγειονομικού Πρωτοκόλλου από τις Τουριστικές επιχειρήσεις, μονάδες, καταλύματα κτλ, που στόχο έχει την πρόληψη και την την ασφάλεια, καθοριστικής σημασίας είναι η ενίσχυση του Ε.Σ.Υ. στις τουριστικές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας και κυρίως στα νησιά. Οι δομές υγείας θα πρέπει να ενισχυθούν σημαντικά σε εξοπλισμό, Μ.Ε.Θ. και ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων.

7) Η τουριστική προβολή να πραγματοποιηθεί για το 2020 συνολικά σε εθνικό επίπεδο, με σλόγκαν «Η Ελλάδα ασφαλή χώρα-προορισμός», ώστε να μη δαπανηθούν επιπλέον χρήματα από Περιφέρειες, Δήμους και Επιχειρήσεις και ως εκ τούτου όλα τα διαθέσιμα κεφάλαια να διατεθούν με κεντρική διαχείριση από το κράτος. - Να στηρίξουμε τις υποδομές υγείας στις τουριστικές περιοχές και να προχωρήσουν επαναλαμβανόμενοι έλεγχοι (τεστ)πριν το άνοιγμα και κατά την λειτουργία των μονάδων.

8) Η χάραξη τουριστικής στρατηγικής και για την τουριστική προβολή του επόμενου έτους 2021 από τώρα, με την πραγματοποίηση δράσεων χαμηλού κόστους με μεγάλη απήχηση όπως για παράδειγμα η δημιουργία ενός μικρού ντοκιμαντέρ για την ανάδειξη της φιλοξενίας στην Ελλάδα από την Αρχαία Ελλάδα έως τις μέρες μας, για να γίνει γνωστό ότι η φιλοξενία των Ελλήνων είναι μέρος του DNA του λαού μας, και να ταξιδέψει σε όλα τα κρατικά κανάλια του κόσμου.

9) Η Στήριξη όλων των επιχειρήσεων του τουρισμού, με οικονομικά μέτρα στήριξης και ενίσχυσης τους, όπως είναι:

10) Η στήριξη των εργαζόμενων του Τουριστικού τομέα, με κύρια φιλοσοφία την στήριξη της εργασίας και όχι της ανεργίας. Αυτό απαιτεί ότι τα μέτρα στήριξης πρέπει να εξασφαλίζουν τη διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων απασχόλησης και των εισοδημάτων των εργαζομένων. Πιο συγκεκριμένα, προτείνουμε:

Παρόλο που οι προβλέψεις για τον τουριστικό κλάδο είναι εξαιρετικά δυσοίωνες με δραματική συρρίκνωση όλων των οικονομικών μεγεθών και το τεράστιο πρόβλημα επιβίωσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με συνεπακόλουθο απολύσεις εργαζομένων και δημιουργία εκατοντάδων χιλιάδων ανέργων, υπάρχει ακόμη και τώρα η δυνατότητα αντιμετώπισης της επερχόμενης κρίσης, μόνο εάν υπάρχει η πολιτική βούληση και η εκπόνηση ενός σοβαρού πλάνου που θα εφαρμοστεί άμεσα χωρίς χρονοκαθυστέρηση. Η κυβέρνηση μέχρι στιγμής προσπαθεί να αντιμετωπίσει τον τουρισμό με οριζόντια και αποσπασματικά μέτρα, τα οποία δεν καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες του τομέα και δε συνιστούν ολοκληρωμένο σχέδιο και πολιτική για την στήριξη και επανεκκίνηση της τουριστικής δραστηριότητας. Η Ελλάδα, παρά τη μεγάλη κρίση που έχει προκαλέσει η εξάπλωση της πανδημίας που με βεβαιότητα θα επηρεάσουν με πτώση την τουριστική κίνηση, είναι στην πλεονεκτική θέση να παρουσιάζει πολύ καλύτερα αποτελέσματα στην διαχείριση της υγειονομικής κρίσης, συγκριτικά με τους ανταγωνιστές της (Ιταλία, Ισπανία, Τουρκία) ως προς την προσέλκυση τουριστών την θερινή περίοδο. Αυτό από μόνο του βέβαια δεν αρκεί καθώς θα πρέπει να υπάρχει ένα αξιόπιστο πλαίσιο κοινής ευρωπαϊκής στρατηγικής για τον τουρισμό, ώστε να διασφαλιστεί η επανεκκίνηση του κλάδου, χωρίς κίνδυνο για την δημόσια υγεία

Η Προοδευτική Δημοκρατική Συνεργασία Οικονομολόγων, η οποία είναι η συνέχεια της ΠΑΣΚΟ – Σ. ως υπεύθυνη παράταξη 35 χρόνια τώρα, μέσα από την θεσμική της παρουσία στο Προεδρείο του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος καταθέτει συνεχώς τις προτάσεις της ως αποτέλεσμα διαβούλευσης των προοδευτικών επιστημονικών δυνάμεων, στηριζόμενη σε αρχές και αξίες, με ιδανικά και σχέδιο για ένα Επιμελητήριο Χρήσιμο για τα μέλη του και τους πολίτες και Ωφέλιμο για την Πολιτεία. 08-05-2020

Η Γραμματεία της ΠΔΣΟ - ΠΑΣΚΟ & Σ